11. Armeekorps (XI.A.K.)
Voorgeschiedenis
Het 11e Legerkorps (XI.AK) werd op 6 oktober 1936 opgericht in Hannover in de nieuwe Wehrkreis XI als Generalkommando XI.Armeekorps. Deze oprichting, als territoriale Staf, vond gelijktijdig plaats met de oprichting van de nieuwe Wehrkreis XI.
Op 25 augustus 1939 volgde de mobilisatie van Generalkommando XI.AK, sinds 1 april 1939 onder bevel van General der Artillerie Emil Leeb. 1. Generalstaboffizier (IA) was Oberstleutnant i.G. Alexander von Pfuhlstein. De Chef van de Generale Staf XI.AK, Generalmajor Erwin Vierow, trok tezamen met hen ten strijde tegen Polen op 1 september 1939 maar werd op 10 september 1939 vervangen door Oberst i.G. Johannes Baeßler.
Gedurende de strijd in Polen stonden 18. Infanterie-Division en 19. Infanterie-Division onder bevel van XI.AK. Beide divisies maakten, hoewel onder bevel van andere AK's, samen met XI.AK deel uit van het 6e Leger in mei 1940. [1012,1016,1017]
Onder bevel gesteld van het 6e Leger (AOK6) aan de Duits-Nederlandse grens werd het hoofdkwartier van XI.AK vervolgens gevestigd in Rheydt, ten zuid-westen van Mönchengladbach, waar ook de commandopost(Gefechtsstand) van het 6e Leger(AOK6) gevestigd werd. De commandopost (Gefechtsstand) van XI.AK van waaruit men in geval van oorlog de Divisies ging aansturen vestigde men in Heinsberg, op zo'n 10 kilometer afstand van de Nederlandse grens, en een 25 kilometer van de Belgisch-Nederlandse grens bij Maaseik. [1208,1303]
In maart 1940 had er een belangrijke verschuiving plaats in de dagelijkse leiding van XI.AK. Bevelvoerend General der Artillerie Emil Leeb werd benoemd tot Chef des Heereswaffenamtes im OKH enwerd vervangen door General der Infanterie Joachim von Kortzfleisch. Ook de 1. General- stabsoffizier (Ia) von Pfuhlstein werd in maart 1940 overgeplaatst. Zijn plaatsvervanger deed zijn intrede in april 1940, Oberstleutnant i.G. Karl-Gustav Sauerzweig. [1350]
Mei 1940
Het operatiegebied van XI.AK lag tussen het korpsvak van IX.AK en het aanvalsvak van IV.AK. Het trok zodoende de Nederlandse grens over in een sector met als noordelijke scheidslijn de denkbeeldige lijn Stramproy - Heythuysen - Brüggen(D) en als zuidelijke scheidslijn de lijn Born - Tüddern(D) - Schümm(D). [1200]
Voor de aanval in dit ongeveer 30km brede vak stonden 3 infanteriedivisies met (gevechts-)ondersteunende eenheden, een lucht-verkenningseenheid van de Luftwaffe en toegevoegde artillerie- en pionier-eenheden ter beschikking. Daarnaast werd XI.AK versterkt met een (deels) bepantserde trein, de Panzerzug 5, en voor "speciale" opdrachten een peleton (Zug) van het Bau-Lehrbataillon z.b.V.800.* Mocht dit niet voldoende blijken, kon men uiteraard nog een beroep doen op de reserves van AOK6 dan wel van de Heeresgruppe B. [1206,1314,1352,1353]
De samenstelling (Gliederung) van XI.AK kon door middel van het Duitse bronmateriaal nauwkeurig vastgesteld worden en is voor de lezer zichtbaar gemaakt in onderstaand overzicht. Gebleken is na uitvoerig onderzoek dat navolgende Gliederung, vastgelegd op 15 april 1940, geldig was vanaf afgifte van het aanvalsbevel en niet meer, althans niet aantoonbaar, gewijzigd werd. In de vroege morgen van 10 mei 1940 zag de samenstelling van XI.AK er dus als volgt uit:
Gliederung XI.AK (op 10 mei 1940)
Divisionen
19. Infanterie-Division
14. Infanterie-Division
31. Infanterie-Division
Toegevoegde eenheden
Panzer-Jäger-Abteilung 560
6./Flak-Bataillon 52
Toegevoegde artillerie
Artillerie-Kommandeur 102
Artillerie-Regiments-Stab 606
s. II. / Artillerie-Regiment 46 (s.F.H.)
s. II. / Artillerie-Regiment 58 (s.F.H.)
s. II. / Artillerie-Regiment 53 (10 cm)
s. II. / Artillerie-Regiment 60 (10 cm)
Beobachtungs-Abteilung 2
Beobachtungs-Abteilung 14
Nebelwerfer-Abteilung 3
Gepantserde trein
Panzerzug 5
Toegevoegde pionier eenheden
Pionier-Regiments-Stab 617
Pionier-Lehr-Bataillon(mot) zonder Sturmboot-Kompanie
Pi. Batl. 260
Brückenkolonne B 401
Brückenkolonne B 602
Brückenkolonne B 603
Brückenkolonne B 636
Brückenkolonne B 639
Bau-Bataillon 8
Luftwaffe
4.(H.)/22
I./Flak-Regiment 14
Abwehr
II.-4./Bau-Lehrbataillon z.b.V.800*
* De ontstaansgeschiedenis, opbouw en werkwijze van dit bataljon zal uitvoerig beschreven worden in een afzonderlijk hoofdstuk alsook in de beschrijvingen van de gevechten.
